Үйлену тойылық жөн-жоралғы – мұражай-қорықтың Солжағалық этнографиялық кешенінің Әзірбайжан қонысында жас жұбайлардың күйеу жігіт үйінде кездесуі

Мұражай-қорықтың Солжағалық этнографиялық кешенінде 2013 жылғы 14 қыркүйекте мұражай-қорық қызметкерлері «Азери» әзірбайжан этномәдени бірлестігімен бірлесіп Әзірбайжан  қонысында іс-шара - «Oglan toу» (Охлан тойы) үйленутойылық ғұрып өткізді.

Қала тұрғындары мен қонақтарына үйлену тойылық дәстүрінен көрініс – жас жұбайлардың күйеу жігіттің үйінде кездесуі көрсетілді. Той өткізу әдет-ғұрпымен таныстыру рәсімі қызды ата-анасының үйінен шығарып салу дәстүрінен басталды. Осы сәттен бастап қалыңдықтың алдағы өмірінде сенімді тірек болатын күйеуімен үзілмейтін байланыстың белгісі ретінде оның беліне  қызыл лента байланған.

Қызға жақын жүретін сенімді әйелдер қалыңдықпен бірге ата-анасының үйінен еріп шығады, олардың бірінің қолында жанып тұрған керосин шам, ал бірінде – айна. Бұл заттар жас қызды көзігуден және жамандықтан қорғайды.

Күйеу жігіттің үйіне жақындағанда қалыңдық күйеуіне адал болуға берілген анттың символикалық белгісі ретінде бос тәлеңкені аяғымен таптап өтті (көзге шөп салған жағдайда осы талеңке сияқты тапталып қалуды білдіреді).

Бұдан кейін қалыңдық күйеу жігітпен бірге қоныстың ауласына енді, олардың соңынан қонақтар кірді. Би басталғанда  жас жұбайлар  міндетті түрде билеулері тиіс, бұл үйде молшылық болсын деген ниетті білдіреді, оларға достары қосылды.

Осыдан соң қонақтар жастарды үйге кіргізіп, оларға сыйлықтар тапсырылды. Қалыңдықтың тізесіне жас бала отырғызып, жұбайлардың үйін бала күлкісі шаттыққа толтырсын деген ниет білдірілді.

Мұражай-қорыққа келген көптеген қонақтар «осындай ерекше тойға» тап болғандарына қуанып, тойдағы әдет-ғұрыптар және үйлену-тойылық жөн-жоралғылардың маңызы мен мәні туралы сұрақ қойып жүрді. Келушілер көз алдарында болып жатқан көріністерді қызығушылықпен тамашалап, тіпті жас жұбайларды құттықтап жатты.

Фото Алексея Мазницина