Әскери техника – құрлықтағы әскерлердің, әскери-әуе және әскери-теңіз күштерінің, әуе шабуылынан қорғану және әуе-десант әскерлерінің қару-жарағы мен жабдығында болатын әскери және қосалқы құралдар жиынтығы.

«Өмір үшін өлімнен қаймықпағандарға» атты экспозициясы бар Жеңіс павильонының (Жамбыл атындағы саябақ) жанына 2005 жылы әскери техниканың 1938-1943 жылдарғы үлгідегі 5 бірлігі мен 1960 жылғы, 1970 жылғы үлгідегі техниканың 3 бірлігі қойылған болатын, оларды музей-қорыққа Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі берген еді.

2010 жылы Жеңістің 65 жылдығына орай «Шығыс» аймақтық командованиесі әскерлері қолбасшысының басқармасы (қолбасшысы генерал-майор В.Н.Рысбаев) қосымша 1938-1970 жылдарғы үлгідегі әскери техника берді.

Әскери техника мұражай-қорықтың Сол жағадағы Әскери кешенінде орналастырылды.

Азат етуші-сарбазға ескерткіш

1938-1970 жылдарғы үлгідегі әскери техника аллеясын композиттік қоспадан (цемент, құм, сұйық шыны, ПВА желім) орындалған азат етуші-сарбаз ескерткіші ашып тұр. Монумент графит қосылған битум лажымен жабылған.

Монумент авторы – Қазақтан Республикасы Суретшілер одағының мүшесі Владимир Борисович Самойлов.

2010 жылғы 8 мамырда ашылды.

Әскери кешендегі Әскери техника аллеясы

2010 жылғы 8 мамырда ашылды.

85-мм дивизиялық және танкке қарсы зеңбірек Д-44

1944 жылғы үлгі, КСРО

Кеңестік артиллериялық қару. № 9 зауыттың («Уралмаш»)  КБ-сында бас конструктор Ф.Ф.Петровтың басшылығымен әзірленген. 1944 жылдың екінші жартысында бірқатар жетілдірулерден кейін мемлекеттік сынақтан өткізілген. Қарулануға 1946 жылы алынған. 1946 – 1954 жылдары № 9 зауытта («Уралмаш») 10 918 қару жасап шығарылған.

РФ ӘК қаруында Д-44 әлі күнге дейін бар.

Негізгі тактикалық-техникалық сипаттамалары:

Салмағы – 1,725 кг

Ұзындығы – 8,34 метр

Оқпанының ұзындығы – 55,1 калибр

76 мм дивизиялық және танкке қарсы зеңбірек ЗИС-3

1942 жылғы үлгі, КСРО

Бас конструкторы – В.Г.Грабин, өндіруші бас кәсіпорын – Горький қаласындағы № 92 артиллериялық зауыт. ЗИС-3 Ұлы Отан соғысы жылдарында шығарылған және ең көп тараған кеңестік артиллериялық қаруға айналды, бұл қаруды мамандар Екінші дүниежүзілік соғыстың ең таңдаулы қаруларының бірі деп таныды. Соғыстан кейінгі уақытта Кеңес Армиясының қарулануында болды, сондай-ақ  бірқатар елдерге белсенді түрде экспортқа шығарылды. Олардың біразы сонымен қазіргі уақытқа дейін қаруланған.

Негізгі тактикалық-техникалық сипаттамалары:

Оқпанының ұзындығы – 51,6 калибр

Қарудың ұрыс жағдайындағы салмағы – 1200 кг

Барынша алыс ату қашықтығы – 13,29 км

85-мм танкке қарсы зеңбірек (Д-48)

1948 жылғы үлгі, КСРО

№ 9 зауыттың («Уралмаш») КБ-сында Ф.Ф.Петровтың басшылығымен 85-мм дивизиялық Д-44 зеңбірек базасында жобаланған. Д-48-дің тәжірибелік данасы 1948 жылғы 31 желтоқсанда тапсырылды. Полигондық сынақтары 1949 жылдың бірінші тоқсанында өтті, бірақ 399-шы оқ атылғаннан кейін сынақ тоқтатылды, өйткені аузының жоғары тиімділікті тежегіші «топты мертіктірді». Сынақтар қайтадан басталып, 1949 жылдың маусым айына дейін жалғасты. Д-48-дің жаңа үлгісі 1950 жылдың сәуір айында аяқталды, 1953 жылы қарулануға қабылданды.

Негізгі тактикалық-техникалық сипаттамалары:

Салмағы – 2,35 т.

Ұзындығы – 9,195 метр

Оқпанының ұзындығы – 74 калибр

Барынша алыстығы – 18970 метр

100-мм  танкке қарсы зеңбірек (Т-12)

1961 жылғы үлгі, КСРО

Әлемдегі алғашқы қуатты тегіс оқпанды Т-12 (2А19) танкке қарсы қолданылатын зеңбірек Юрга машина жасау зауытының конструкторлық бюросында В.Я.Афанасьев пен Л.В.Корнеевтің басшылығымен жасалған болатын. Қарудың оқпаны аузының тежегіші мен оқталатын бөлігі және оқсауыты бар 100-мм тегісқабырғалы моноблок-түтіктен тұрған. Д-48-дің оқпанынан Т-12-нің айырмасы тек түтігінде. Зеңбіректің өзегі камора мен цилиндрлік тегісқабырғалы бағыттаушы бөліктен тұрған. Оқталуы біртұтастық. Т-12 үшін лафет 85-мм танкке қарсы Д-48 кертпелі зеңбіректен алынған.

Негізгі тактикалық-техникалық сипаттамалары:

Ұрыс жағдайындағы салмағы – 2700 кг

Атысының барынша алыстығы – 8200 м

Жүрісінің ені – 1479 мм

120-мм  миномет (ПМ -120)

1938 жылғы үлгі, КСРО

1938 жылы Б.И.Шавыриннің конструкторлық бюросы 1937 жылғы үлгідегі 82-мм минометтің схемасы бойынша 120-мм полктік миномет әзірледі. Осы жылы миномет қарулануға қабылданды. Өндіріс технологиясын жеңілдету мақсатында 1941, 1943 жылдары миномет жаңғыртуға ұшырады.

Негізгі тактикалық-техникалық сипаттамалары:

Ұрыс жағдайындағы салмағы – 275 кг

Барынша атыс алыстығы – 5700 м

Жарықшақтық-фугастық  мина салмағы – 15,9 кг

Минаның бастапқы барынша үлкен жылдамығы – 272 м/сек

122-мм БМ-21 «Град»

1965 жылғы үлгі, КСРО

Дүркінді оқ атудың 40-оқпанды реактивтік жүйесі. Тұрақтандырудың жаңа аэродинамикалық жүйесі жасалған болатын – снарядтың стабилизаторы жабық жағдайда бола тұра бағыттаушы түтіктен шыққан кезде ашылып, қатқыл түрде бекітіледі. Мұның өзі бағыттаушылардың ықшам пакетін жасауға мүмкіндік берді. Шағын көлемді және құрылысы жағынан қарапайым келген іскеқосқы қондырғылары бар реактивтік жүйелердің көпоқталушылығы айтарлықтай алаңдардағы нысаналарды біруақытта жою мүмкіндігіне қол жеткізді, ал дүркінді оқ ату дұшпанға әсер етудің тұтқиылдығын және жоғары тиімділігін қамтамасыз етті. Олар өте ұтқыр, позицияға келгеннен кейін санаулы минуттарда-ақ оқ атуға және ол жерді бірден тастап кетіп, қарымта оқтан сақтануға қабілетті.

«Град» қондырғысы таяу жердегі тактикалық тереңдікте орналасқан тірі күшке және броні жоқ техникаға соққы беруге арналған.

122-мм гаубица М-30

1938 жылғы үлгі, КСРО

Екінші дүниежүзілік соғыс кезіндегі кеңестік гаубица. Бұл қару 1939 жылдан 1955 жылға дейін сериялы түрде шығарылды. Әлемнің көптеген елдері армияларының қарулануында әлі күнге дейін бар. ХХ ғасыр ортасы мен соңындағы барлық маңызды соғыстар мен қарулы қақтығыстарда іс жүзінде қолданылды. Ұлы Отан соғысының алғашқы кеңестік өздігінен жүретін ірісериялы артиллериялық СУ-122 қондырғылары осы қарумен қаруланған болатын. Ұлы Отан соғысында Жұмысшы-шаруа Қызыл Армиясының артиллериясын М-30 гаубицалармен жасақтау нацистік Германияны талқандауда үлкен роль атқарды.

Негізгі тактикалық-техникалық сипаттамалары:

Оқпанының ұзындығы – 2800 мм; 22,7 калибр

Қарудың ұрыс жағдайындағы салмағы – 2360-2500 кг

Оқ жолының биіктігі – 1200 мм

152-мм гаубица (Д-1)

1943 жылғы үлгі, КСРО

Екінші дүниежүзілік соғыс кезіндегі кеңестік гаубица. Бұл 1943 – 1949 жылдары сериялы түрде шығарылған қару. Әлемнің көптеген елдері армияларының қарулануында болды немесе әлі күнге дейін бар. ХХ ғасыр ортасы мен соңындағы барлық маңызды соғыстар мен қарулы қақтығыстарда іс жүзінде қолданылды. 1943 жылы ұтқыр да қуатты Д-1 гаубицамен қаруланудың арқасында Жұмысшы-шаруа Қызыл Армиясының танктік және моторландырылған бөлімдерінің дұшпанның алдын-ала және жақсы бекінген қорғаныстық белдеулері мен аудандарын бұзып өту мүмкіндігі артты.

Негізгі тактикалық-техникалық сипаттамалары:

Оқпанының ұзындығы – 4207 мм; 27,7 калибр (оқпан аузының тежегіші бар)

Оқпан өзегінің ұзындығы – 3527 мм; 23,1 калибр

Қарудың ұрыс жағдайындағы салмағы – 3600 кг

Оқ жолының биіктігі – 1240-1275 мм

152-мм гаубица-зеңбірек «Хитин»  (Д-20)

1955 жылғы үлгі, КСРО

Өзіне зеңбірек пен гаубица қасиеттерін біріктірген артиллериялық қару. Жер бауырлата және аспандата оқ атуға арналған. Зеңбірекке қарағанда гаубица-зеңбірек оқпанының ұзындығы қысқалау, оқпанның көтерілу және снарядтардың құлау бұрыштары үлкен. Гаубицаға қарағанда гаубица-зеңбірек атысының қашықтығы алысырақ.  Гаубица-зеңбіректер әскери (далалық) артиллерия құрамына енеді. Корпус дуплексі 122-мм зеңбірек Д-74 және 152-мм гаубица-зеңбірек Д-20 құрамында Ф.Ф.Петровтың басшылығымен ОКБ-9-да жобаланған болатын.

Негізгі тактикалық-техникалық сипаттамалары:

Оқпанының ұзындығы – 8,69 м (26 калибрге таяу)

Қарудың жорық жағдайындағы жалпы ұзындығы – 7,558 м

Қозғалыс жылдамдығы: шоссе бойымен сағатына 60 км, дала жолдарымен сағ. 20 км

БМ-21В «Град-В» дүркінді оқ атудың авиадесанттайтын реактивтік жүйесі,  (В - әуе-десанттық)

1967 жылғы үлгі, КСРО

Ол кезкелген климаттық жағдайда тәуліктің кезкелген уақытында 20 шақырымға дейінгі қашықтықта жаудың тірі күші мен техникасына соққы беруді қамтамасыз етеді. РСЗО БМ-21В құрамына БМ-21В іске қосу қондырғысы (әскери машина), 122-мм басқарылмайтын реактивті снарядтар, атуды басқару жүйесі мен ату жарақтарын жеткізуге арналған көліктік машина енген. БМ-21В іске қосу қондырғысы БМ-21-дің тораптары мен агрегаттарын пайдалана отырып әзірленген. Оның конструкциясында әуе-десанттық әскерлердің жауынгерлік техникасына қойылатын спецификалық талаптар: жоғары сенімді, шағын және салмағының жеңіл болуы ескерілді. Шоссе бойымен қозғалған кезде оның ең жоғары жылдамдығы сағатына 85 шақырымға дейін жетеді. БМ-21В алдын ала дайындықсыз-ақ тереңдігі 0,8 м суды кешіп өтеді.

Әскери  машина  (БМ-24)

1950-ші  жылдарғы үлгі, КСРО

Кеңес Армиясының қаруында 1970-ші жылдарға дейін болды. Оны 122-мм РСЗО БМ-21 біртіндеп ығыстыра бастады және бірінші эшелон құрамаларының қаруынан алынды. БМ-24 «Спецмаштың» ГСКБ-сында (Мәскеу қаласындағы «Компрессор» зауытының жанындағы бұрынғы СКБ) В.П.Барминнің басшылығымен жасалған болатын. БМ-24 әскери  машинасы жаудың қарсыласу бекіністерін, тірек пункттері мен тораптарын жоюға және бұзуға, жау шоғырланған аудандардағы артиллериялық және минометтік батареяларға, тірі күші мен техникасына соққы беруге және басуға арналған. БМ-24 – 1982 жылы Ливанда болған соғыс кезіндегі ұрыстарға қатысты.

Негізгі тактикалық-техникалық сипаттамалары:

Салмағы -  9,2 т

Калибрі - 240 мм

Ату алыстығы - 11 км

Жаяу әскердің БМП-1 әскери машинасы

Мотоатқыштар және мотожаяу әскерлердегі шынжыр табанды броньдалған машина. Бронетанктік техника түрлерінің бірі болып табылады.  Күшті жоюшылық қасиетке ие және оқ атуды басқаратын аспаптар кешені бар. Құрлық пен суда жақсы жылжиды, өтімділігі жоғары. Зеңбірегі және 1-2 пулеметі бар.  Машинадан шықпай-ақ ұрыс жүргізуге мүмкіндік береді.

Негізгі тактикалық-техникалық сипаттамалары:

Әскери салмағы – 12,6 тонна

Экипажы – 2-3 адам, 8-9 мотоатқыш

Зеңбірек калибрі – 73 мм

Ең жоғары жылдамдығы – 65 км/сағ.

Броньдалған барлаушылық-шолғыншылық машина БРДМ-2

Екібілікті доңғалақты, барлық доңғалақтары жетекші, жүзгіш, екі пулеметпен жарақталған әскери машина. Жоғары серпінді қасиеті бар, жүру запасы мол (750 км-ге дейін), жоғары өтімділікке және су кедергісін бірден алу қасиетіне ие.

Салмағы – 7 тонна.

Зенит зеңбірегі - сүйреуге алынатын зеңбірек 37-мм

1939 жылғы үлгі, КСРО

Ленинградтың № 8 артиллериялық зауытында М.Н.Логиновтың басшылығындағы конструкторлар ұжымы жасаған. Үлгі ретінде шведтердің 1936 жылғы үлгідегі «Бофорс» 40-мм зеңбірегі алынған. Қару Қызыл Армияның қарулануына 1939 жылы түскен. Соғыстан кейінгі жылдары лицензия бойынша зеңбірек  көптеген елдерде, атап айтқанда, Қытайда NORINCO кәсіпорнында және Польшада  Tarnow металл зауытында шығарылды. Зеңбірек әуедегі (3000 метр биіктіктегіге дейін), сондай-ақ жердегі (4000 метрге дейінгі қашықтықтағы) нысаналарды жоюға арналған.

Ол автоматты, оқпанның кері серпілуі принципі бойынша әрекет ететін және тік сүйір бекітпемен бекітілетін қару болып табылады. Зеңбірек  бекітпесі бар оқпаннан, көздеу механизмдері бар люлькадан, кері серпуге қарсы қондырғыдан, лафеттің тұғыры бар жоғарғы станогынан, салмақ теңестіретін механизмнен, лафеттің төменгі станогынан, шассиі мен АЗП-37 көздегіштен тұрады.

Кемелік бомба атқыш

Субетілік кемелердің тереңдік бомбамен сүңгуір қайықтарды атуына арналған қайыққа қарсы қолданылатын қару

Танкке қарсы зеңбірек ЗИС-2

1943 жылғы үлгі

Артиллериялық қару. әскерлік артиллерия құрамына енген. В.Г.Грабиннің конструкторлық бюросында әзірленген және 1943 жылдың маусым айында өндіріске қойылған. Баллистикалық және техникалық параметрлері бойынша оған тең келетіндер болған жоқ. Немістердің Т-ІІІ және Т-ІҮ үлгідегі танктеріне қарсы ойдағыдай қолданылды. Ұлы Отан соғысы кезінде армиялық корпустар мен атқыштар армияларының жоюшы-танкіге қарсы полктары мен бригадаларының  қаруында болған.

Негізгі тактикалық-техникалық сипаттамалары:

Калибрі – 57

Оқпанының ұзындығы – 73 калибр

Қарудың ұрыс жағдайындағы салмағы – 1250 кг

Ату қашықтығы – 8400 м

Град-1" 9К55 дүркінді оқ атудың реактивтік жүйесі

(ЗиЛ-131 базасындағы 9П138)

Жау шоғырланған аудандарда тірі күшке және әскери техникаға, артиллериялық және минометтік батареяларға, командалық пункттер мен майданның алдыңғы шебіндегі басқа нысаналарға соққы беруге арналған. «Град-1» РСЗО 9К55  әскери машинасы Минавиапромның компрессорлы машина құрылысының ГКБ-сында (бас конструкторы А.И.Яскин) жүріп өту мүмкіндігі жоғары ЗиЛ-131 автомобиль шассиінің базасында жасалды. Кеңес Армиясының қарулануына 1976 жылы алынды.

«Град-1» РСЗО 9К55  құрамына енетіндер:

- 9П138 әскери машина

- 122-мм басқарылмайтын реактивті снарядтар (НУРС)

- 9Т450 көліктік машина

- 9Ф380 арнаулы арсеналдық жабдық жиынтығы

- оқу-жаттығу құралдары

Т-62 орта танкі

Әскери шынжыртабанды броньдалған маштна. 1960 жылы Л.Н.Карцевтің басқаруындағы конструкторлық бюрода Т-55 танкінің базасында жасалған. Онда қуатты қару мен жоғары хылдамдық үйлесім ьапқанү Негізгі қаруы – зеңбірек, қосалқысы – пулеметтер.

Негізгі тактикалық-техникалық сипаттамалары:

Салмағы – 37 тонна

Экипажы – 4 адам

Зеңбірек калибрі – 115 мм

Пулемет калибрі – 7,62 мм

Ең жоғарғы жылдамдығы – 50 км/сағ.